Kolekcja ornitologiczna

Kolekcja ptaków Muzeum jest drugą co do wielkości w Polsce. W roku 1832 według ówczesnego dyrektora J. L. C. Gravenhorsta zbiór ptaków zawierał 1739 okazów. Kolekcja znacząco powiększyła się w pierwszej połowie 20. wieku po włączeniu dwu kolekcji prywatnych:

Kolekcja Natorpa

W zbiorach Muzeum znajdują się 362 okazy 80 gatunków, spośród 1159 okazów, które przetrwały do dnia dzisiejszego, co stanowi największą część zgromadzoną w jednym miejscu. Składa się ona z okazów spreparowanych przez niego samego; uchodzą one za najlepiej spreparowane okazy ptaków na świecie i uznawane są jako dzieło sztuki.

Kolekcja Kollibaya

Kolekcja ta liczy 3235 okazów. Obie kolekcje zawierają gatunki głównie palearktyczne, chociaż w kolekcji Kollibaya znajdują się również gatunki egzotyczne, głównie z Azji Południowo-Wschodniej. Kolekcja jest wzorowo etykietowana.

W latach 1944-45 w czasie oblężenia Wrocławia około połowa kolekcji ptaków (podobnie jak i inne zbiory) została zniszczona.

Obecnie zbiór ptaków liczy około 12500 okazów ptaków, należących do 2464 gatunków. Większość pochodzi z regionu Palearktyki, cześć z ekspedycji do płd.-wsch. Azji (zwłaszcza na Jawę i Sumatrę), Nową Gwineę i Brazylii, oraz w mniejszym stopniu z innych kontynentów. W kolekcji znajdują się przedstawiciele 179 rodzin spośród 196 obecnie wyróżnianych, co stanowi 91%. Około 2/3 okazów jest etykietowana. Dla ok. 100 gatunków serie liczą więcej niż 20 okazów.

Typy opisowe

W kolekcji znajdują się dwa typy opisowe podgatunków:

• jerzyk blady Apus pallidus illyricus Tschusi, 1907
• szczygieł Carduelis carduelis paropanisi (Kollibay, 1910).

Gatunki wymarłe i zagrożone

Muzeum w swej kolekcji posiada aż pięć przedstawicieli gatunków wymarłych:

• alka olbrzymia Pinguinus impennis (2 okazy),
• czajka jawajska Vanellus macropterus,
• gołąb wędrowny Ectopistes migratorius (2 okazy),
• papuga karolińska Conuropsis carolinensis
• kurobród różnodzioby Heterolocha acutirostris (para).

Ponadto 7 przedstawicieli gatunków będących obecnie na granicy wymarcia. Są to:

• ara modra Cyanopsitta spixii,
• kakapo Strigops habroptilus,
• kakadu filipińska Cacatua haematuropygia,
• szczudłak czarny Himantopus novaezelandiae,
• kulik cienkodzioby Numenius tenuirostris,
• hawajka żółtogłowa Psittirostra psittacea,
• bławatniczek Calyptura cristata.

Zbiór jaj i szkieletów

Kolekcja ornitologiczna zawiera również zbiór jaj liczący 11260 egzemplarzy, głównie gatunków palearktycznych. Najcenniejszym okazem jest zachowana w całości skorupa jaja wymarłego mamutaka Aepyornis maximus.

Ponadto w kolekcji znajduje się ok. 100 szkieletów i czaszek ptaków.

Wykaz rzędów i podrzędów oraz liczba gatunków w obrębie każdego z nich znajdujące się w kolekcji.

Opiekunowie kolekcji:

mgr Jan Lontkowski
jan.lontkowski@uwr.edu.pl